Εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης…

Προς
1. Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίµων κ.Γεώργιο Γεωργαντά
2. Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων κ. Σίμο Κεδίκογλου
3. Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων κ. Γιώργο Στύλιο

Αθήνα, 23.2.2022 Αρ. Πρωτ.: 3

Θέμα: Εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης της ελληνικής κτηνοτροφίας – πτηνοτροφίας

Κύριοι Υπουργοί,

Η πορεία της κτηνοτροφίας προς την καταστροφή προχωράει με όλο πιο γοργά βήματα, τουλάχιστον μεγάλου μέρους αυτής. Αυτό δεν είναι ούτε μεγάλα λόγια, ούτε «λαϊκισμός», είναι αλήθεια, είναι η πραγματικότητα. Εξ’ άλλου εδώ και πολύ καιρό προειδοποιούμε την Κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα γι’ αυτό, ζητώντας στήριξη και μέτρα ανάσχεσης αυτής της πορείας.
Εδώ και ένα χρόνο περίπου το κόστος παραγωγής εκτινάχτηκε στα ύψη, αφαιρώντας τις όποιες αυξήσεις είχαμε στο αιγοπρόβειο ιδιαίτερα γάλα – κρέας. Οι ζωοτροφές αυξήθηκαν πάνω από 40%, η ενέργεια αυξάνεται ανεξέλεγκτα, όπως και οι άλλες εισροές (λιπάσματα, ανταλλακτικά, φάρμακα κτλ).

Έχουμε ζητήσει να δοθεί άμεσα στήριξη για την κάλυψη έστω του μεγαλύτερου μέρους αυτών των αυξήσεων του κόστους παραγωγής, για να σταματήσουμε, να περιορίσουμε τη ζημία (όχι να κερδίσουμε), αλλά μέχρι σήμερα μόνον κατανόηση και υποσχέσεις ακούμε.
Αλλά σαν να μην έφθανε αυτό, ήρθε να εντείνει το σφίξιμο μέχρι ασφυξίας, η απαίτηση της διαχειρίστριας εταιρίας των δανείων των κτηνοτρόφων της πρώην ΑΤΕ, στέλνοντας εξώδικα με διαταγές πληρωμών, εντός τριών ημερών, όλου του οφειλόμενου ποσού. Τα δάνεια αυτά που είχαν δοθεί από την ΑΤΕ με την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου, άτοκα αρχικά, τώρα είναι φορτωμένα με τεράστια ποσά τόκων.

Ήδη η εταιρία έχει προχωρήσει σε δέσμευση των λογαριασμών των κτηνοτρόφων στις τράπεζες, με αποτέλεσμα χιλιάδες συνάδελφοι να αδυνατούν να προμηθευτούν ζωοτροφές για τα ζώα τους, όπως και άλλες απαραίτητες εισροές.

Η κτηνοτροφία σε αριθμούς:

Παραγόμενο κρέας και % Αυτάρκειας

Ζωικό είδος – Ποσότητα κρέατος (τόνοι) – Αυτάρκεια

Πουλερικά – 165.000 – 75%
Χοίροι – 95.000 – 28%
Αιγοπρόβατα – 108.769 – 88,5%
Βοοειδή – 59.000 – 20,0%
Λοιπά είδη – 3.969 – 40,3%

Παραγόμενο γάλα και % Αυτάρκειας

Είδος γάλακτος – Ποσότητα γάλακτος (τόνοι) – Αυτάρκεια (εκτίμηση)

Αγελαδινό γάλα – 665.918 – 40%
Πρόβειο γάλα – 707.997 – 94%
Γίδινο γάλα – 163.803 – 100%

Παραγόμενα προϊόντα Ζωικής προέλευσης

Παραγόμενο είδος – Ποσότητα (τόνοι)

Γιαούρτι – 183.000
ΦΕΤΑ ΠΟΠ – 114.000
Αβγά – 120.000
Μέλι – 15.000

Τονίζεται ότι 100.000 και πλέον κτηνοτρόφοι συμβάλλουν στην κοινωνική συνοχή και ενδυνάμωση της υπαίθρου, στην προστασία του περιβάλλοντος και την επισιτιστική ασφάλεια της χώρας μας. Οι εξαγωγές Φέτας (388.057.728 €) και γιαουρτιού (172.853.061€) φέρνουν στη χώρα μας συνολικά 561εκ €.

Α. Μέτρα άμεσης προτεραιότητας

Οι προτάσεις του ΣΕΚ για την αντιμετώπιση του κόστους παραγωγής (Ζωοτροφές, Ενέργεια, Αναλώσιμα κλπ) είναι η καταβολή άμεσων ενισχύσεων στους παραγωγούς:

– 200 ευρώ ανά αγελάδα γαλακτοπαραγωγής και 150 ευρώ ανά αγελάδα παραγωγής κρέατος.
– 20 ευρώ ανά προβατίνα και γίδα, που οι εκμεταλλεύσεις τους παρέδωσαν το 2021, 5.000 κιλά γάλα σε εγκεκριμένα τυροκομεία, 2.500 κιλά για τις αιγοπροβατοτροφικές εκμεταλλεύσεις των νησιών και για όσες εκμεταλλεύσεις δεν παρέδωσαν γάλα, αλλά παρέδωσαν επαρκή αριθμό αρνο-κάτσικων για σφαγή.

– Για την χοιροτροφία, που πρόσφατα δόθηκε κορωνοεπίδομα 12 εκατ. ευρώ, και επειδή πέραν του κόστους παραγωγής έχει υποστεί μεγάλη πίεση στην αγορά, να δοθούν επί πλέον:
– 5 εκατ. ευρώ σε όσους χοιροτρόφους έμειναν χωρίς ενίσχυση
– 70 ευρώ ανά χοιρομητέρα

– Θέσπιση φθηνού αγροτικού πετρελαίου – κατάργηση του φόρου κατανάλωσης.

– Σταθερή τιμή στο αγροτικό ρεύμα στα επίπεδα προ των αυξήσεων ( 0,06 €), κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής και των ρυθμισμένων χρεώσεων.

Δάνεια των κτηνοτροφικών – πτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων.

Επί πλέον του κόστους παραγωγής, χιλιάδες κτηνοτρόφοι λαμβάνουν καθημερινά εξώδικα και διαταγές πληρωμής για χρέη προς Τράπεζες με απειλές πλειστηριασμών και κατασχέσεων κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων και κατοικιών.

Ζητάμε:
– Να αποδεσμευτούν οι δεσμευμένοι λογαριασμοί των κτηνοτρόφων.
– Να αναλάβει το Ελληνικό Δημόσιο, που είναι ιδιοκτήτης αυτών των δανείων, μέσου του ΤΧΣ, την ευθύνη του, διαγράφοντας τους τόκους και τα πανωτόκια και ρυθμίζοντας το υπόλοιπο ανεξόφλητο του αρχικού κεφαλαίου σε 180 δόσεις.
– Να ψηφιστεί ακατάσχετο των κατοικιών και στάβλων των κτηνοτρόφων.

Οι άμεσες ενισχύσεις των παραγωγών για την αντιμετώπιση του κόστους παραγωγής και η άμεση ευνοϊκή ρύθμιση των Τραπεζικών χρεών, είναι απαραίτητη προϋπόθεση αποφυγής κατάστασης ασφυξίας στον πρωτογενή τομέα.

Β. Άλλα απαραίτητα μέτρα

1. Υλοποίηση ειδικού προγράμματος επιδοτούμενων “κτηνοτροφικών φωτοβολταϊκών, για μόνιμη λύση στο ενεργειακό κόστος των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων.

2. Κατάργηση της φορολόγησης στα μέσα παραγωγής. Σύμφωνα με το Νόμο 4223/2013 (ΕΝ.Φ.Ι.Α), άρθρο 5 παρ. 2. «Για κάθε φυσικό πρόσωπο ο συμπληρωματικός φόρος επιβάλλεται και υπολογίζεται στο μέρος της συνολικής αξίας των δικαιωμάτων, σύμφωνα με κλιμάκια και συντελεστές». Στους κτηνοτρόφους, ωστόσο προσδιορίζονται πολύ μεγάλες αξίες στα κτηνοτροφικά κτίσματα, αφού για τον υπολογισμό της αντικειμενικής αξίας η τιμή της ζώνης είναι 200€ /τετρ. μετ. Έτσι ξεπερνούν το ύψος των 250.000 € και υπόκεινται σε συμπληρωματικό φόρο ο οποίος υπερδιπλασιάζει την επιβάρυνση. Προτείνεται η απαλλαγή των παραγωγικών ακίνητων ( στάβλοι, αποθήκες κ.α), από κάθε φόρο ΕΝΦΙΑ, συμπεριλαμβανομένου του συμπληρωματικού, σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 2θ του Νόμου 4223/2013.

3. Συνεχές χτύπημα των παράνομων «ελληνοποιήσεων» των αγροτικών – ζωικών προϊόντων. Τα θετικά μέτρα που πήρε το ΥπΑΑΤ, (ν. 4691/2020) περιόρισαν σημαντικά τις ελληνοποιήσεις εισαγόμενου γάλακτος, απαιτείται ακόμη πλήρης εφαρμογή των μέτρων που επιβάλλονται για την παραγωγή τυριών ΠΟΠ και κύρια της Φέτας. Είναι αναγκαίο να θεσπιστεί διάταξη για απαγόρευση ύπαρξης μηχανημάτων διήθησης και υπερδιήθησης του γάλακτος στις τυροκομικές μονάδες, όπως έχει συμφωνηθεί και με την προηγούμενη ηγεσία του ΥπΑΑΤ. Ζητάμε επίσης να εφαρμοστεί στην πράξη η σχετική διάταξη του νόμου 4492/2017 (άρθρο 9) για την υποχρεωτική αναγραφή της προέλευσης των κρεάτων στην ταμειακή μηχανή. Οι λυσσαλέες αντιδράσεις των «ελληνοποιητών» εναντίον της εφαρμογής του νόμου αποδεικνύουν και την τεράστια οικονομική ζημιά που υφίσταται ο κλάδος αλλά και η χώρα γενικότερα.

4. ‘Αμεση σύνταξη των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης, χωρίς οικονομική επιβάρυνση για τους κτηνοτρόφους και η αξιοποίηση όλων των βοσκοτόπων με μακροχρόνια απόδοσή τους για κτηνοτροφική χρήση. Αξιοποίηση των ακαλλιέργητων εκτάσεων για επιτόπια παραγωγή ζωοτροφών. Οι κτηνοτρόφοι αρκετά ήδη χρόνια καταβάλουν το σχετικό αντίτιμο για τη σύνταξη των διαχειριστικών σχεδίων στις Περιφέρειες και θα πρέπει να σταματήσει η επιβάρυνση αυτή.

5. Δασικοί χάρτες: Θα πρέπει να διευθετηθούν άμεσα όλα τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί και από την εγκύκλιο που πρόσφατα δημοσιεύτηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να θιγούν κτηνοτροφικές και γεωργικές εκτάσεις από την ανάρτηση των δασικών χαρτών.

6. Στήριξή των νέων αγροτών – κτηνοτρόφων:
Η επίλυση του διαρθρωτικού προβλήματος της γήρανσης του αγροτικού πληθυσμού μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την προσέλκυση νέων αγροτών-κτηνοτρόφων. Απαιτείται άμεσα η δημιουργία ισχυρών κινήτρων για νέους που επιθυμούν να ασχοληθούν με τη ζωική παραγωγή, ισχυρή αρχική επιχορήγηση, απαλλαγή από κάθε φορολόγηση και καταβολή ελάχιστου ποσού ασφαλιστικής εισφοράς για τα πρώτα πέντε χρόνια, λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσαρμογή και οι αποσβέσεις είναι μεγέθη μακροπρόθεσμα, κίνητρα ένταξή τους σε αγροτικούς συνεταιρισμούς. Επί πλέον είναι απαραίτητη έγκαιρη και εντατική εκπαίδευση σε θέματα που αφορούν την κτηνοτροφία, νέες τεχνολογίες και πρακτικές, βελτίωση ποιότητας, προστασία περιβάλλοντος και αρχές συνεργατισμού. Να απλουστευτούν οι διαδικασίες ένταξης σε προγράμματα και να ενισχυθούν για επενδύσεις σύγχρονων κτιριακών κατασκευών και υποδομών προσαρμοσμένες στα εδαφοκλιματολογικά δεδομένα της χώρας. Να θεσπιστεί στο ΥπΑΑΤ ειδική Διεύθυνση ή Τμήμα με αρμοδιότητα αποκλειστικά θέματα που αφορούν τους νέους αγρότες- κτηνοτρόφους. Να δοθούν κίνητρα και αντικίνητρα στους ιδιοκτήτες γης που δεν ενοικιάζουν τις εκτάσεις που διαθέτουν, ώστε να αξιοποιηθούν από τους νέους αγρότες.

7. Τροποποίηση του Νόμου 4492/2017 «Διακίνηση και εμπορία νωπών και ευαλλοίωτων αγροτικών προϊόντων και άλλες διατάξεις» και να συμπεριληφθούν στην υποχρέωση πληρωμής του 60ημερου και οι αλυσίδες καταστημάτων λιανικής πώλησης.

8. Τροποποίηση του Κώδικα Τροφίμων και Ποτών (άρθρο 82) που αφορά το γιαούρτι και επαναφορά στην υποχρέωση χρήσης νωπού γάλακτος. Αναγνώριση του Ελληνικού Γιαουρτιού ως Προϊόν Γεωγραφικής Ένδειξης (Π.Γ.Ε.).

9. Εργάτες γης και κτηνοτροφίας. Σύμφωνα με το Νόμο 4251/14 αρ.13Α οι παράτυποι μετανάστες είτε είναι παράνομοι ή τελούν υπό αίτημα ασύλου , μπορούν να απασχοληθούν νόμιμα ως εργάτες γης, ως βοσκοί και ως μελισσοκόμοι. Με εγκύκλιο του Υπ. Εσωτερικών καθορίζεται ότι οι εργάτες σε στεγασμένες κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω διάταξης, ακυρώνοντας έτσι τους βοσκούς. Επειδή όλες οι κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις είναι στεγασμένες είναι απαραίτητο να επαλειφθεί ό όρος στεγασμένες. Όλες οι κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις πρέπει να έχουν το δικαίωμα να απασχολήσουν νόμιμα τους εργάτες αυτούς.

10. Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών που καταβάλουν οι κτηνοτρόφοι προς τον ΕΛΓΑ που είναι περίπου 18 εκ €, αφού οι αποζημιώσεις τους δεν ξεπερνούν τα 10 εκ. € και να ενταχθούν και άλλοι ασφαλιζόμενοι κίνδυνοι.

11. Συμμετοχή εκπροσώπων των Οργανώσεων των Κτηνοτρόφων στα Δ.Σ. των Οργανισμών ΕΛΓΟ- ΔΗΜΗΤΡΑ, ΕΛΓΑ, ΟΠΕΚΕΠΕ, ΕΦΚΑ Αγροτών, ΕΦΕΤ.

12. Νέα ΚΑΠ 2023-2027:

Να διασφαλιστεί ότι οι ενισχύσεις θα πάνε σε αυτούς που παράγουν.
Αναδιανομή του εθνικού αποθέματος στους κτηνοτρόφους με βάση τα ζώα που έχουν, να μην δικαιούνται βοσκοτοπικά δικαιώματα όσοι δεν έχουν ζώα.
Για τη χρηματοδότηση της συνδεδεμένης στήριξης,
Για τον τομέα της αιγοπροβατοτροφίας τα ποσά ενίσχυσης ανά επιλέξιμο ζώο προτείνεται να διαμορφωθούν: Για τις σπάνιες φυλές: 30€/ζώο, για τις ορεινές, μειονεκτικές περιοχές και τα νησιά :20€/ζώο, για τις πεδινές περιοχές: 15€/ζώο.
Για τον τομέα της βοοτροφίας: Η πρόταση για τη συνδεδεμένη βοείου κρέατος έτσι όπως έχει σχεδιαστεί και ενταχθεί στο Εθνικό Στρατηγικό σχέδιο δεν δίνει κανένα κίνητρο για την ανάπτυξη της ελληνικής βοοτροφίας. Αντίθετα θα οδηγήσει σε περεταίρω αύξηση των εισαγωγών και κατά συνέπεια στην ενίσχυση της βοοτροφίας άλλων χωρών από τις οποίες εισάγουμε ζώα εκτροφής, αφού το μεγαλύτερο ποσοστό της συνδεδεμένης κατευθύνεται στους παχυντές.
Ζητάμε, όπως δεσμεύτηκε η πολιτική ηγεσία του ΥπΑΑΤ, την πλήρη υιοθέτηση των προτάσεων που κατατέθηκαν από τους φορείς των κτηνοτρόφων (Σύνδεσμο Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ), Πανελλήνια Ένωση Κτηνοτρόφων (ΠΕΚ), Συντονιστικό Κτηνοτροφικών Συλλόγων Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης).

Για την καλλιέργεια των πρωτεϊνούχων σανοδοτικών ψυχανθών όπως είναι η
Μηδική, η ενίσχυση να δοθεί αποκλειστικά ή έστω κατά προτεραιότητα στους κατά κύριο επάγγελμα κτηνοτρόφους που ιδιοπαράγουν και να παραμείνει η ενδεικτική τιμή στα 25 €/στρέμμα.
Για την καλλιέργεια των πρωτεϊνούχων κτηνοτροφικών ψυχανθών προτείνεται να διπλασιαστεί η έκταση αναφοράς, να αυξηθεί ο προϋπολογισμός αντίστοιχα με την αύξηση των στρεμμάτων, να δοθεί η ενίσχυση κατά προτεραιότητα στους κατά κύριο επάγγελμα κτηνοτρόφους και να διπλασιαστεί η ενδεικτική τιμή.

Να δοθούν κίνητρα για την ίδρυση δικτύου μικρών οικογενειακών τυροκομείων για την παραγωγή επώνυμων τοπικών τυροκομικών προϊόντων με ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά και ξεχωριστή ταυτότητα, (brand name) βασισμένη στην παράδοση, την ελεγχόμενη ποιότητα της πρώτης ύλης και της μεταποίησης αυτής. Τα τοπικά προϊόντα εντασσόμενα σε δίκτυο θα ενισχύσουν δράσεις καινοτομίας και διαφοροποίησης που έχουν ανάγκη οι αγορές και θα επιτευχθούν οικονομίες κλίμακας.

Ένταξη των Μικρών Σχεδίων Βελτίωσης στο νέο ΠΑΑ, για στοχευμένες επενδύσεις, μικρού κόστους και με γρήγορες διαδικασίες, σε όλους τους κλάδους της ζωικής παραγωγής. Τα Μ.Σ.Β. ήταν μια καινοτόμος δράση του ΠΑΑ 2007-2013, πρόταση του ΣΕΚ, που με ταχύτατες διαδικασίες, οδήγησε στον εκσυγχρονισμό των αιγοπροβατοτροφικών εκμεταλλεύσεων με την ενίσχυση της εισαγωγής της μηχανικής άμελξης αλλά και άλλων συμπληρωματικών επενδύσεων.

13. Γενετική βελτίωση, εγχώριων φυλών αγροτικών ζώων. Η Βελτίωση των ζώων είναι η σταθερή διαχρονική βάση της Κτηνοτροφίας, διότι έχει στόχο την βελτιστοποίηση των αποδόσεων του πιο σημαντικού παραγωγικού μέσου του Κτηνοτρόφου, του εκτρεφόμενου ζώου. Η πρόταση που κατέθεσε ο ΣΕΚ στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και αναφέρεται αναλυτικά στην αναγκαιότητα, τις απαιτούμενες δομές και τα μέσα που θα πρέπει να διατεθούν, ώστε το υφιστάμενο Πρόγραμμα Γενετικής Βελτίωσης (Π.Γ.Β.) των Αγροτικών Ζώων να συμπληρωθεί και να ολοκληρωθεί σε έναν σύγχρονο και αποτελεσματικό μηχανισμό ανάπτυξης της Κτηνοτροφίας μας.

14. Ενεργοποίηση και αξιοποίηση του θεσμού του κτηνιάτρου εκτροφής καθώς και των γεωργικών συμβούλων, για τη στήριξη και αναβάθμιση της κτηνοτροφίας, τη βελτίωση των οικονομικών και περιβαλλοντικών επιδόσεων της αγροτικής εκμετάλλευσης.

15. Ολοκληρωμένο σύστημα αγροτικής εκπαίδευσης με πιστοποίηση των επαγγελματικών προσόντων, που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του κάθε κλάδου χωριστά και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των τοπικών αναγκών, αναβαθμίζοντας ταυτόχρονα τις υπάρχουσες δομές εκπαίδευσης.

16. Η Εφαρμογή καινοτόμων υπηρεσιών, όπως αυτή της ευφυούς γεωργίας, και στην κτηνοτροφία που προσεγγίζει ολιστικά την παραγωγική διαδικασία μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στη μείωση του κόστους παραγωγής, τη βελτίωση της ποιότητας και ποσότητας του παραγόμενου αγροτικού προϊόντος και στην προστασία του περιβάλλοντος.

17. Κίνητρα για δημιουργία ισχυρών εμπορικών σημάτων ελληνικών κτηνοτροφικών προϊόντων και διασύνδεσή τους με την τουριστική υποδομή της χώρας μας σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο.

18. Δημιουργία ανταγωνιστικών εταιρικών σχημάτων logistics σε κάθε Περιφέρεια με συμμετοχή και των τοπικών συνεταιριστικών οργανώσεων που να μπορούν να δημιουργήσουν σοβαρές οικονομίες κλίμακας, μειώνοντας σημαντικά τα κόστη και καθιστώντας τα ελληνικά προϊόντα πολύ πιο ανταγωνιστικά στην εσωτερική αγορά, ιδιαίτερα για την τροφοδότηση των τουριστικών καταλυμάτων της χώρας και στις αγορές του εξωτερικού.

19. Να ισχύσει άμεσα και για την Κρήτη το σύνολο των ρυθμίσεων για το μεταφορικό ισοδύναμο που ισχύουν για τις υπόλοιπες νησιωτικές περιοχές της χώρας.

Με τιμή
Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΣΕΚ
Παναγιώτης Πεβερέτος